Có vị sư trụ trì nọ cảm thấy mình lớn tuổi, sắp vãng sinh Phật cảnh, vì vậy ông muốn chọn một người xuất sắc nhất trong những đệ tử của mình để kế thừa y bát…
Giúp người sửa tật xấu giống như cạo râu, trước hết xoa một chút xà bông lên đó, vừa dễ cạo, lại không làm người đó tổn thương…
Đó là nội dung cốt lõi của 2 câu chuyện ngắn khai mở trí tuệ nhân sinh:
1. Chọn người kế thừa y bát
Trong số chúng tăng tại chùa, mọi người đều thấy rằng Nhược Sinh cùng Tuệ Năng là hai người xứng đáng kế thừa y bát. Nhưng qua nhiều lần khảo nghiệm, họ vẫn chưa nhìn ra được ai xứng hơn trong hai người này.
Suy nghĩ hồi lâu, vị sư trụ trì đã đưa ra một chủ ý.
Ông lệnh cho vị sư tiểu dọn dẹp hai phòng trống và đặt một đĩa thịt nướng trong mỗi phòng rồi nhốt hai người vào từng phòng để họ thiền định.
Qua một ngày một đêm, vị sư trụ trì dẫn chúng tăng tới mở cửa phòng để kiểm tra.
Mọi người đều thấy đĩa thịt trong phòng của Tuệ Năng vẫn còn nguyên như cũ. Khi kiểm tra phòng của Nhược Sinh thì phát hiện đĩa thịt không còn nguyên vẹn nữa.
Chúng tăng cho rằng Tuệ Năng đã chuyên chú thiền định, không động đến đồ ăn, còn Nhược Sinh trong đã đói không chịu được nên có ăn chút thịt.
Họ đều cho rằng Tuệ Năng sẽ nhanh chóng được trụ trì truyền lại y bát.
Tuy nhiên, hoàn toàn ngược lại với suy nghĩ của chúng tăng. Sau khi xem xong, sư trụ trì chắp hai tay lại, nhắm mắt hướng lên trời, rồi cúi nhẹ xuống và tuyên bố tại chỗ: “Nhược Sinh sẽ kế thừa y bát của ta”.
Chúng tăng cùng nhìn nhau ngẫm nghĩ, đĩa thịt không còn nguyên vẹn, rõ ràng là Nhược Sinh không chịu được đói nên đã cắn ăn, phạm vào giới luật, vậy sao lại chọn anh ta nhỉ?
Nhược Sinh chắp tay cung kính chào trụ trì và các sư huynh đệ, vẻ mặt an nhiên sau khóa thiền định, thần thái không giống như một người đã trót lỡ ăn thịt giữa chừng.
Tuệ Năng thì cảm thấy khúc mắc, nhưng cũng rụt rè hỏi trụ trì: “Thưa sư phụ, con sai kém hơn Nhược Sinh ở điểm nào ạ?”
Vị sư trụ trì chậm rãi hướng về phía đĩa đồ ăn, nói: “Mọi người nhìn vết răng trên miếng thịt, là do người cắn sao?”
Chúng tăng nhìn kỹ lại miếng thịt thì thấy vết răng đó không phải do người cắn, vậy ai đã ăn miếng thịt này?
Vị sư trụ trì chậm rãi gật đầu nói tiếp: “Ta đã đặt con chuột đói vào mỗi phòng của họ. Thịt trong phòng của Tuệ Năng vẫn nguyên vẹn không tổn hao gì, điều này cho thấy anh ta ngồi trông coi miếng thịt và không thể tĩnh tâm thiền định. Còn Nhược Sinh một lòng thiền định, tâm tĩnh lặng như mặt nước phẳng, con chuột đói mới có cơ hội ăn chút thịt. Mọi người nói xem, ai đã làm được tốt hơn?”
Cả Tuệ Năng và chúng tăng nghe xong không khỏi gật đầu đồng ý.
2. Nghệ thuật khen trước lời chê
Calvin Coolidge là tổng thống thứ 30 của Hoa Kỳ. Ông là người ít nói nhưng bản tính hài hước, hơn nữa lại giỏi dùng biện pháp khen để phê bình người khác.
Nữ thư ký rất xinh đẹp của Calvin Coolidge nhanh nhẹn nhưng thiếu tính cẩn trọng trong công việc, Calvin Coolidge muốn giúp cô ấy làm tốt hơn vai trò của mình.
Một buổi sáng, nữ thư ký đến trình công văn cho Coolidge. Coolidge cười nói với cô: “Hôm nay cô mặc chiếc váy này thật là đẹp, rất hợp với vóc dáng xinh đẹp như cô”.
Nghe được lời khen ngợi của Tổng thống, nữ thư ký vừa mừng vừa lo, trong tâm cũng rất phấn khích.
Ngay sau đó, Coolidge nhìn cô cười khà khà rồi đổi giọng: “Đừng kiêu ngạo nhé, tôi tin rằng cô có thể xử lý các tài liệu này cũng đẹp như cô”.
Nữ thư ký hiểu ngay lời nói của Tổng thống, khen chỉ là bước đệm, còn phê bình mới là mục đích.
Khuôn mặt cô hơi ửng hồng nhưng không hề cảm thấy khó chịu, ngược lại cô còn cảm thấy vui mừng khi nghe lời phê bình.
Từ đó về sau, cô không bao giờ mắc phải những sai lầm tương tự khi xử lý các công văn nữa.
Bạn của Coolidge biết về điều này và hỏi ông ấy: “Biện pháp này thật hay, làm sao mà bạn nghĩ ra được vậy?”
Coolidge nói: “Nó rất đơn giản. Bạn đã bao giờ thấy một thợ cắt tóc cạo râu cho ai đó chưa? Họ luôn bôi một chút xà phòng nước lên trên chỗ cần cạo trước. Họ làm vậy là vì điều gì? Chính là không muốn người khác bị tổn thương”.
Thật là một cách ví von ấn tượng. Phê bình và cạo râu là hai việc khác nhau, nhưng kết quả lại giống nhau đến kỳ diệu. Bôi xà phòng trước thì khi cạo râu sẽ không đau rát. Lời khen chân thành mang theo ẩn ý phê bình lại rất dễ khiến người nghe tiếp nhận và vui lòng làm theo.
Thái An biên dịch
Nguồn: Secretchina
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét